Jak zorganizować konkurs w mediach społecznościowych zgodnie z prawem?

Każdego dnia zastanawiasz się jak wypromować swój biznes, produkt czy usługę. Systematyczne korzystanie z płatnej reklamy jest drogie, a nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Dlatego bardzo kuszącym i tanim rozwiązaniem jest konkurs. Konkurs to przecież prosta i przyjemna forma akcji promocyjnej. Ale czy na pewno? Czy wiesz, że w konkursie nie możesz wylosować zwycięzcy? Czy organizując konkurs pamiętasz o podatkach lub ochronie danych osobowych? No właśnie! Co można, a czego nie można robić w konkursie? O czym trzeba pamiętać? Rozprawmy się raz na zawsze z tym tematem!

Zorganizowanie konkursu w social mediach

Organizacja konkursu jest prosta pod warunkiem, że znasz podstawowe zasady. Konkurs musi być zgodny z prawem i regulaminem platformy, na której go przeprowadzasz. Aby dobrze zorganizować konkurs musisz wiedzieć „czym on jest” lub inaczej jakie elementy muszą wystąpić, aby można było uznać, że Twoja akcja promocyjna to konkurs, a nie loteria promocyjna.

Czym zatem jest konkurs?

Konkurs to publiczne przyrzeczenie nagrody konkursowej za najlepsze dzieło lub czynność. Przyrzeczenie to inaczej obietnica dania komuś czegoś za coś. Chcę jednak zwrócić Twoją uwagę na drugi element definicji konkursu. W konkursie może wygrać najlepsze dzieło lub czynność. Czynność lub dzieło to inaczej zadanie konkursowe, które uczestnik musi wykonać. W konkursie może wygrać tylko najlepsze zadanie konkursowe. To oznacza, że nie możesz wylosować zwycięzcy.

Podstawowy błąd – losowanie

Losowanie jest kuszące, bo wygląda na uczciwy wybór zwycięzcy, zwłaszcza gdy dokonamy go na oczach naszych obserwatorów. Zapamiętaj jednak, że w konkursie może wygrać tylko i wyłącznie najlepsze zadanie konkursowe. Na przykład jeżeli losujemy z kryształowej kuli, to tak naprawdę nikt nie ma wpływu na to kto wygra. To los decyduje o wygranej. Taka akcja promocyjna to nie konkurs.

Dlaczego nie mogę wylosować zwycięzcy konkursu?

Nie możesz wylosować zwycięzcy z dwóch powodów. Po pierwsze, taka akcja promocyjna nie jest konkursem. Po drugie, losowość jest jednym z kluczowych elementów loterii promocyjnej, która jest rodzajem gry hazardowej.

W Polsce gry hazardowe są ściśle sformalizowane. W przypadku loterii promocyjnej musimy wystąpić o uzyskanie pozwolenia na jej zorganizowanie, regulamin musi przejść uprzednią weryfikację, a cała akcja promocyjna musi być pod nadzorem osoby, która posiada stosowne uprawnienia.

Konsekwencje wylosowania zwycięzcy

Musisz wiedzieć, że zorganizowanie (nawet omyłkowe) loterii promocyjnej bez wymaganego zezwolenia może Cię słono kosztować. Czy wiesz, że za przeprowadzenie loterii promocyjnej bez zezwolenia grozi kara pieniężna oraz kara grzywny?

Kara pieniężna wynosi pięciokrotność opłaty za wydanie zezwolenia. Opłata za wydanie zezwolenia na zorganizowanie loterii promocyjnej wynosi 10% wartości puli nagród, nie mniej niż 50% kwoty bazowej. Kwota bazowa jest równa kwocie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, w drugim kwartale roku poprzedniego. W 2021 roku kwota bazowa wynosi 5247,12 zł.

W praktyce oznacza to tyle, że minimalna kara pieniężna za zorganizowanie loterii promocyjnej zamiast konkursu na portalu społecznościowym w 2021 r. wynosi 13 120 zł.

Warto wiedzieć, że w przypadku zorganizowania loterii promocyjnej bez wymaganego zezwolenia możesz zostać ukarana także karą grzywny w wysokości do 240 stawek dziennych. Co więcej, odpowiedzialności karnoskarbowej podlega nie tylko sam organizator, ale także każdy uczestnik.

Wyobraź sobie jak wpłynie na Twoją markę fakt, że uczestnicy Twojego nieprzemyślanego „konkursu” zostali ukarani karą grzywny? No właśnie!

Regulamin platformy

Organizując konkurs na platformie społecznościowej musisz pamiętać nie tylko o przepisach prawa, ale również o zasadach panujących na platformie, na której organizujesz swój konkurs. Zarówno Instagram, jak i Facebook nakładają na Ciebie określone obowiązki, do których należą m.in.:

• przeprowadzenie akcji promocyjnej zgodne z prawem krajowym
• posiadanie regulaminu konkursu
• określenie warunków i wymagań wstępnych, czyli inaczej warunków formalnych jakie należy spełnić, aby wziąć udział w konkursie, np. poprzez określenie minimalnego wieku uczestników
• zwolnienie serwisu z odpowiedzialności przez każdego uczestnika
• poinformowanie, że serwis nie odpowiada za konkurs, nie jest jego administratorem, nie zarządza tą akcją promocyjną, nie promuje jej itp.

Dodatkowo, w przypadku platformy Facebook zorganizowanie konkursu możliwe jest wyłącznie na stronie internetowej (fanpage), wydarzeniu lub grupie. W celu zorganizowania konkursu nie można wykorzystywać prywatnych osi czasu.

Postaw na autentyczność

Polub, zaobserwuj, zaproś 2-3 osoby! – to standardowe wymogi każdego popularnego „konkursu” w mediach społecznościowych. Takie działania są jednak niebezpieczne! Musisz wiedzieć, że portale społecznościowe stawiają na autentyczność i zabraniają sztucznego gromadzenia polubień, lajków czy obserwatorów. Na platformie Instagram lub Facebook zabronione działania takie jak:

• „udostępnij, aby wziąć udział w promocji”
• ” oznacz znajomych, aby wziąć udział w promocji”
• „aby wziąć udział w konkursie zaobserwuj nasz profil”

Jeżeli będziesz działać niezgodne z zasadami platformy Twój post lub cały profil może zostać zablokowany.

Dowód udziału w grze

Nie boisz się blokady konta? Uważaj na loterię promocyjną! Z loterią promocyjną mamy do czynienia wówczas, kiedy w akcji promocyjnej można wygrać nagrodę rzeczową lub pieniężną, wybór zwycięzcy odbywa się przez losowanie, a uczestnik na bywa towar lub usługę lub posiada dowód udziału w grze.

Takim dowodem udziału w grze może być wszystko. Dosłownie! Nawet polubienie posta na Instagramie czy strony na Facebooku. Takie stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 2020 r., który rozpoznawał sprawę dotyczącą konkursu na Facebooku. W zorganizowanej w 2018 r. akcji promocyjnej uczestnik miał polubić zdjęcie konkursowe, udostępnić je na swojej tablicy oraz odgadnąć liczbę replik broni. Następnie organizator spośród osób, które były najbliższe prawdzie wylosował zwycięzcę. Sąd uznał, że taka akcja promocyjna to nie konkurs, lecz loteria promocyjna, gdyż mamy losowanie zwycięzcy, dowód udziału w grze (polubienie zdjęcia), a w akcji nie wygrywa najlepsze zadanie. Organizator został ukarany karą w wysokości 10 610 zł przy wartości nagrody 336,50 zł.  

O czym jeszcze trzeba pamiętać, organizując konkurs w mediach społecznościowych?

Przede wszystkim o podatkach. Warto wiedzieć, że nie każdy konkurs podlega zwolnieniu podatkowemu. Przed zorganizowaniem konkursu należy skonsultować ewentualne zwolnienie podatkowe lub jego brak z księgową lub doradcą podatkowym. Następnie należy poinformować o tym uczestników. Nikt nie lubi być zaskakiwany dodatkowymi płatnościami. Musisz pamiętać także o ochronie danych osobowych i konieczności poinformowania uczestników o zasadach przetwarzania ich danych. Niektórzy organizatorzy są także zainteresowani nabyciem praw autorskich do zwycięskiej pracy.

Gdzie spełnić wszystkie obowiązki informacyjne?

Każdy konkurs musi mieć regulamin. Jego celem jest dokładne przedstawienie zasad uczestnictwa w organizowanym przez Ciebie konkursie oraz rozwianie ewentualnych wątpliwości po stronie uczestników w trakcie jego trwania. W regulaminie spełnia się również wszystkie obowiązki prawne nałożone na Ciebie jako organizatora.

Podsumowanie

Podsumowując konkurs to zorganizowane wydarzenie, w którym uczestnicy rywalizują między sobą. Jego celem jest wyłonienie zwycięzcy, czyli autora najlepszego zadania konkursowego według obiektywnych kryteriów oceny oraz na podstawie zasad uczestnictwa, które zostały sprecyzowane w regulaminie. 

Autorka: Radca prawny Natalia Stojanowska wspiera przedsiębiorców w działalności online i offline edukując ich za pośrednictwem platformy Instagram @natalia.stojanowska oraz autorskiego bloga www.stojanowska.com

Artykuł Jak zorganizować konkurs w mediach społecznościowych zgodnie z prawem Cię zainteresował? Sprawdź także: Jak zaplanować strategię treści do social mediów (na cały rok)?

Źródła:

1. Stojanowska, Konkurs w social mediach. Jak przeprowadzić go zgodnie z prawem, https://stojanowska.com/konkurs-w-social-mediach/
2. Instagram, Wskazówki dotyczące promocji, https://help.instagram.com/179379842258600?helpref=search&sr=2&query=loterii&search_session_id=ed680490a881ad53ee431010b4089f8b, dostęp 04.08.2021 r.
3. Instagram, Regulamin, https://www.facebook.com/help/instagram/termsofuse, dostęp 04.08.2021 r.
4. Facebook, Strony, grupy i wydarzenia, https://www.facebook.com/policies_center/pages_groups_events, dostęp 04.08.2021 r.
5. Facebook, Regulamin, https://www.facebook.com/legal/terms, dostęp 04.08.2021 r.
6. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5.01.2000 r., II SA 1201/99, Lex nr 55021.
7. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.08.2020 r., II GSK 601/20, Lex nr 3064069.
8. 921 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.)
9. 1-2, 7, 13, 69, 70, 89 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2094 r.
10. Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 17 lipca 2020 r. w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w drugim kwartale 2020 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 2094)
11. 108-109 Ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (tekst. jedn. Dz. U. z 2021 r. poza. 448 ze zm.).