Nie wstydź się swojego wstydu

Nie zwalczaj wstydu, lepiej jest nauczyć się przeżywać go świadomie, ponieważ ma swój głęboki sens i jest ontologicznie rzecz biorąc, bardzo pozytywnym uczuciem, koniecznym dla rozwoju dojrzałego człowieka.

To właśnie zdolność do dobrego przeżywania wstydu jest oznaką dojrzałości. Całkowita bezwstydność zwykle bywa oznaką patologii. Również nadmierny wstyd nie jest niczym dobrym i w konsekwencji może prowadzić do niezdrowej izolacji. Jak się nie wstydzić? Zacznijmy od wyjaśnienia czym jest wstyd. 

Czym jest wstyd?

Wstyd jest strażnikiem chroniącym najgłębszą intymność człowieka. Wnętrze człowieka jest delikatne i kruche, narażone na skrzywdzenia, dlatego wstyd, jako strażnik, strzeże trzech naszych głównych rejonów:

• intymności ciała,
• intymności psychicznej,
• intymności duchowej.

Dobrze funkcjonujący wstyd jest bardzo mądrym uczuciem, rozeznaje bowiem ile, komu, kiedy i co mogę pokazać ze swojej intymności. Ani nadmierny wstyd ani ekshibicjonizm w tym obszarze nie jest niczym dobrym.

Kiedy wstyd pojawia się w naszym życiu

Wstyd jest efektem porównywania się do jakiegoś ogólnego wzorca. Jako emocja pojawia się u człowieka dość szybko, bo już po skończeniu 2 roku życia. Doświadczamy go zwykle porównując się do czegoś lub kogoś. Może dotyczyć tego jak wyglądamy, naszego statusu, rodziny, miejsca, w którym mieszkamy, stanu zdrowia czy innych obszarów. Jego przeżywanie może prowadzić do obniżonej samooceny a w konsekwencji do złości, nierzadko skierowanej wobec siebie.

Kiedy się wstydzimy postrzegamy siebie jako niewartych akceptacji i słabych. Wstyd wiąże się z poczuciem osamotnienia, podczas jego przeżywania, uruchamiają się w nas mechanizmy obronne, które są często destrukcyjne dla nas samych. Wstyd potrafi również niszczyć nasze relacje nie tylko ze sobą, ale także z bliskimi i światem.

Jak się nie wstydzić?

Przede wszystkim uczucia wstydu nie wolno lekceważyć ani go wyśmiewać – dotyczy to relacji ze sobą oraz z innymi. Czasami wstyd potrzebuje czasu. Chce być widoczny, bo jest ważną informacją dla innych. Informuje o tym, że jakaś granica intymności została przekroczona.

Ważne jest, by szczegółowo określić czego dotyczy wstyd i czy jego powód jest aktualny. Często bowiem wstydzimy się rzeczy czy zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości a nasze przeżywanie wstydu nie ma uzasadnienia w teraźniejszości, bo to już dawno się zdezaktualizowało, a my, tkwiąc od lat w tym przekonaniu po uszy, tego nie zauważyliśmy.

Inną metodą pomocną w złagodzeniu przeżywania wstydu jest opowiedzenie o nim zaufanej osobie. Odsłonięcie się nie pozbawia nas wstydu, jednak gdy o nim opowiadamy, przestaje mieć nad nami władzę, staje się lżejszym do zniesienia. W milczeniu natomiast jego siła niestety rośnie.

Zmień poczucie winy we wdzięczność 

Innym sposobem, który może trochę roztopić Twój wstyd, jest zamienienie poczucia winy we wdzięczność, np.:

• Kiedy wstydzisz się ubioru, nie mów przepraszam, że tak dzisiaj wyglądam, powiedz lepiej „dziękuję, że akceptujecie mnie w tym stroju”.
• Kiedy się spóźnisz, dołącz do „przepraszam za spóźnienie”, również „jestem wdzięczny, że zechcieliście na mnie zaczekać”.

Kiedy wstyd nie jest wstydem

Warto odróżnić poczucie wstydu od decyzji zostawienia tylko dla siebie pewnych obszarów. Warto bowiem niektóre sfery w życiu zakwalifikować jako intymne.

Ta zasada chronienia potrzebnej intymności jest jak najbardziej korzystna dla każdego z nas, to nasza wyjątkowa przestrzeń, pozwala nam na budowanie tożsamości i niepowtarzalnej historii. Daje poczucie bezpieczeństwa i pozwala stawiać zdrowe granice. Nie jest ona wstydem lecz zdrowym i potrzebnym zachowaniem, indywidualnie reprezentowanym przez każdego z nas.

Największy wstyd, gdy go nie ma

Wstyd jest mądrym strażnikiem naszej godności. Chroni nasz intymny świat. Mamy prawo do przeżywania go i nikt nie powinien tego lekceważyć ani ośmieszać. Idąc za słowami Karola Darwina, pamietajmy, że: „Wstydliwość – to najbardziej charakterystyczna i najbardziej ludzka z wszystkich ludzkich cech.” Bądźmy zatem ludźmi i akceptujemy również uczucie jakim jest zawstydzenie.

Artykuł Jak się nie wstydzić Cię zainteresował? Sprawdź także: Jak zadawać dobre pytania? Zdobądź klucz do skutecznej komunikacji

Autorka: Aldona Stach – właścicielka salonu Beauty, trenerka, linergistka. Autorka publikacji o tematyce psychologiczno – społecznej. Ukończyła m.in. Psychologię  Przywództwa i Beauty Coach Academy. Uwielbia pracę z ludźmi. Szczęśliwa mama i babcia, fascynatka podróży i kuchennych wariacji.

Odwiedź stronę: aldonastach.pl